Problemy skórneZdrowie i uroda

Przebarwienia – czym są, dlaczego się pojawiają?

Piękna skóra jest marzeniem każdej z nas ☺  Która kobieta nie chciałaby mieć gładkiej i i zdrowej skóry o równym kolorycie? Niestety, skóra reaguje na wszystkie czynniki zewnętrzne i wewnętrzne, pokazując nam, że nie jest tak kolorowo. W tym wpisie omówię problem przebarwień. Nieestetyczne „ciemne plamy” o różnych kształtach potrafią spędzać sen z powiek.

Przebarwiania, inaczej hiperpigmentacja, powstają w wyniku nierównomiernego gromadzenia się melaniny w komórkach naskórka, co jest związane z uszkodzeniem skóry na poziomie cząsteczkowym i biochemicznym. Proces powstawania barwnika zależy od czynników zewnętrznych i wewnętrznych.

Melanogeneza  

Proces melanogenezy, czyli tworzenia się barwnika skóry, jest procesem złożonym i regulowanym przez kilka czynników. Najważniejsze z nich to promieniowanie UV (czynnik zewnętrzny) oraz hormony (czynnik wewnętrzny). Synteza melaniny zachodzi w melanocytach – komórkach pigmentowych znajdujących się m.in. w naskórku, mieszkach włosowych i tęczówce oka. Proces syntetyzowania melaniny zostaje zapoczątkowany przez pobudzenie następujących receptorów znajdujących się na powierzchni tych komórek:

  • receptor melanokortyny MCR1 – jest pobudzany przez hormon melanotropowy (MSH), który u człowieka jest aktywny jedynie w okresie płodowym i w okresie ciąży, a także przez hormon adrenokortykotropowy;
  • receptory estrogenowe, adrenergiczne oraz muskarynowe.

Istotny wpływ na powstawanie przebarwień mają czynniki hormonalne, dlatego też ryzyko wystąpienia zaburzeń pigmentacji dotyczy w większym stopniu kobiet (u których aktywne są żeńskie hormony płciowe) oraz kobiet w ciąży (ze względu na aktywność hormonu melanotropowego).

Proces powstawania barwnika jest stymulowany także przez promieniowanie UV. Melanina ma za zadanie chronić DNA komórkowe przez uszkodzeniami, do których dochodzi pod wpływem promieniowania. Gromadząc się w keranocytach między jądrem komórkowym, a powierzchnią komórki, melanina tworzy ochronny „parasol” i tym samym zabezpiecza łańcuch DNA przed uszkodzeniami.

Jak przebiega proces melanogenezy?

Najważniejszym enzymem biorącym udział procesie powstawania barwnika jest tyrozynaza. Z tego powodu wiele produktów leczniczych, które mają za zadanie wyrównać koloryt skóry i zapobiegać nadmiernej hiperpigmentacji, składa się z substancji regulujących aktywność tego enzymu.

W skrócie, cały proces sprowadza się do przekształcenia aminokwasu tyrozyny (pod wpływem tyrozynazy) do DOPA (dihydroksyfenyloalaniny), a następnie do DOPA-chinonu, z którego, w wyniku licznych reakcji chemicznych, powstaje melanina.

Jakie są przyczyny powstawania przebarwień?

  • Promieniowanie UV (UVA oraz UVB),
  • przewlekłe stany zapalne skóry (długotrwale utrzymujący się stan zapalny wzmaga proces melanogenezy),
  • wysoka temperatura (badania prowadzone na hodowli komórek wykazały zwiększoną aktywność melanocytów po podgrzaniu ich powyżej 37,5 °C ),
  • leki takie jak: antybiotyki (tetracykliny stosowane w leczeniu trądziku), leki przeciwdepresyjne (głownie leki przeciwlękowe), NLPZ (ketoprofen, aspiryna czy ibuprofen), tabletki antykoncepcyjne, leki moczopędne (diuretyki);
  • działanie substancji fototoksycznych i fotoalergicznych znajdujących się w suplementach, lekach czy kosmetykach;
  • choroby ogólnoustrojowe (choroby tarczycy, przewlekła niewydolność nerek, cukrzyca, nadczynność tarczycy oraz zaburzenia metaboliczne);
  • zmiany w gospodarce hormonalnej (okres menopauzalny, ciąża, doustna antykoncepcja, zastępcza terapia hormonalna, wszelkie kuracje hormonalne);
  • czynniki genetyczne,
  • wiek (upływający czas, uszkodzenia DNA komórkowego);
  • stres oksydacyjny,
  • styl życia.

Jakie są rodzaje przebarwień?

Przebarwienia występują głównie na odsłoniętej skórze poddawanej ekspozycji na promieniowanie UV. Najczęściej pojawiają się na twarzy, szyi, dekolcie, dłoniach, ramionach, a także przedramionach i plecach. Zmiany pigmentacyjne mogą mieć różne wielkości, kolor i strukturę, bywają mniejsze, większe, o nieregularnym i regularnym kształcie.

Skuteczna walka z przebarwieniami: Peeling chemiczny Melaspeel TRX

Podział histologiczny przebarwień:

  • melasma epidermana – zlokalizowana w naskórku,
  • melasma dermalna – zlokalizowana w warstwie brodawkowej skóry właściwej,
  • melasma w formie mieszanej – występuje zarówno w naskórku, jak i w skórze właściwej.

Jakie mamy rodzaje przebarwień?

  • Piegi – drobne brązowe plamki rozsiane na powierzchni twarzy, często na nosie i policzkach, ale również na dekolcie. Powstają w wyniku nierównomiernego rozłożenia barwnika w żywych warstwach naskórka i skóry właściwej;
  • plamy soczewicowate – punktowe przebarwienia pojawiające się z wiekiem, są wynikiem długoletniej ekspozycji na promieniowanie UV. Przyczyną ich powstawania są uszkodzenia na poziomie komórkowym, głównie struktur DNA;
  • ostuda (melasma, cholasma) – brązowe, przeważnie symetryczne plamy o strukturze siateczkowatej. Lokalizują się na czole, policzkach, rzadziej nad górną wargą czy karku. Główną przyczyną ich powstawania są zmiany hormonalne;
  • melasma naczyniowa – zmiany lokalizują się na obszarze rozszerzonych naczyń krwionośnych, wokół których toczy się stan zapalny;
  • przebarwienia pozapalne – pojawiają się na skutek urazów lub uszkodzeń skóry, są wynikiem odkładania się w skórze homosyderyny (barwnika, który uwalnia się z poszerzonych naczyń krwionośnych). Początkowo przebarwienia przybierają kolor niebieskofioletowy;
  • melanoza Riehla – przebarwienia, które powstają na skutek zastosowania na skórę bądź ogólnie substancji fotouczulających. Dochodzi do intersekcji fotochemicznej pod wpływem UV, w wyniku czego następuje silne podrażnienie i aktywacja procesu melanogenezy.

Teraz już wiecie, jak powstają przebarwienia i jakie są ich przyczyny. Myślę, że dzięki temu będzie Wam łatwiej się przed nimi bronić. W kolejnych wpisach opowiem o  tym, jakimi sposobami z nimi walczyć, i jakimi substancjami rozjaśniającymi  można je leczyć.

Skuteczna walka z przebarwieniami: Peeling chemiczny Melaspeel TRX

Monika Wilk-Glodzik

Kosmetolog, prowadząca zajęcia na wydziale kosmetologii, właścicielka salonu kosmetycznego Neogenesis Clinic w Krakowie. Autorka blogów www.zadbanaipiekna.pl i www.monikawilk.pl Szefowa działu uroda portalu www.kobietawkrakowie.pl

Najnowsze artykuły

Zajrzyj również tutaj
Close
Back to top button
error: Content is protected !!
Close